In ‘Israël’ worden traditionele Palestijnse Arabische gerechten zoals hummus, falafel, tabouleh en shakshuka vaak gepresenteerd als onderdeel van de nationale Israëlische keuken. Dit leidt tot verontwaardiging en frustratie, aangezien deze gerechten historisch deel uitmaken van de Palestijnse en bredere Arabische culinaire tradities.
Deze Israëlische toe-eigening van de Palestijnse en Arabische keuken is een gevolg van de kolonisatie van Palestina. Het kan worden gezien als onderdeel van een breder beleid om de Palestijnse cultuur uit te roeien en de Israëlische staat van historische legitimiteit te voorzien. Daarbij wordt een geveinsde connectie tot het land geclaimd.
De toe-eigening heeft niet alleen culturele maar ook politieke implicaties: door Palestijnse gerechten als Israëlisch te labelen, wordt de culinaire erfenis van de Palestijnen gemarginaliseerd en hun historische band met het land ontkend. Dit is wat de Joodse historicus Lawrence Davidson ‘culturele genocide’ (culturicide) noemt.
Zionisten beweren dat de keuken van ‘hun’ land een smeltkroes is van verschillende invloeden, inclusief die van Joodse kolonisten uit Arabische landen. Culinaire tradities zouden zich natuurlijk mengen en evolueren door migratie en interculturele uitwisselingen. Deze vlieger gaat niet op wanneer falafel als het Israëlische nationale gerecht wordt uitgeroepen. Een bemachtigde en gepopulariseerde koloniale eetcultuur staat niet gelijk aan een Inheemse culinaire cultuur.
Israël is een te jong land om een sterke eigen culinaire cultuur te hebben ontwikkeld, daarbij is de staat gestoeld op kolonisatie, etnische zuivering en roof van bijna alle Palestijnse verworvenheden, inclusief ingrediënten, gerechten en de culinaire cultuur. Het is een koloniale entiteit niet vreemd om over te gaan tot het ontfutselen van een deel van de cultuur en identiteit van ‘de ander’, aangezien het zelf nog niet de tijd heeft genomen om dit zelf te ontwikkelen en hierdoor kwetsbaar is.
In de stad Groningen zijn er twee horecaondernemingen die zich schuldig maken aan culturele culinaire genocide en heling, namelijk FLFL en Florentine. In de Israëlische nederzetting ‘Tel Aviv’ raakten de eigenaren geïnspireerd door het eten en de sfeer en besloten om het mee naar huis te nemen. Extra kwalijk omdat er een verdienmodel aan vast zit.
Florentin, vernoemd naar een beroemde buurt in de nederzetting, verkoopt zich expliciet als Israëlisch. FLFL niet direct, maar wijst nadrukkelijk op de inspiratiebron. Door hun bereidingen te linken aan Tel Aviv en Israël proberen ze het voor te doen alsof er zoiets bestaat als de Israëlische keuken. Door de indruk te wekken dat traditionele Palestijnse gerechten Israëlisch zouden zijn, participeren FLFL en Florentin in de zionistische strategie van toe-eigening van de Palestijnse cultuur waardoor ze het doen laten lijken dat Europese zionistische kolonisten inheems zijn in de regio.
Beide ondernemingen dragen bij aan het normaliseren van culinaire diefstal en uitroeien van de Palestijnse keuken. Een boycot is op zijn plaats.
FLFL heeft twee locaties in Groningen en vijf in Nijmegen, Haarlem, Utrecht en Den Haag. De eigenaren van Florentin hebben ook nog twee andere zaken in Groningen: Pachamama (waar de Peruaanse Nikkei keuken wordt toegeëigend) en Flinders café.
Het tweede deel van de tekst is een verkorte vertaling van het bericht op instagram (27-7-2023) van negativapress.
Verder lezen, kijken en luisteren.
- Negativapress, post op instagram, 21-7-2024.
- Davidson, Cultural genocide, 2012.
- Moussa, The politics of hummus: Israel’s search for cultural identity, 27-1-2023
- Massad, Israel/Palestine: how food became a target of colonial conquest, 17-11-2021.
- Raviv, Falafel nation: Cuisine and the making of national identity in Israel, 2015.
- Op zoek naar de Israëlische keuken, EO. (docuserie op de NPO)