Cesar Estrada Chávez (1927 – 1993), de vakbondsman en mede-oprichter van de United Farm Workers of America (NFWA) is niet de meest gebruikelijke held. In zijn vroege leven was hij een gewoon ventje in een hechte katholieke Mexicaans-Amerikaanse familie. Hij werkte samen met familieleden op de vele groentevelden en fruit- en nootboomgaarden in Arizona en Californië. Ze kende een zwaar bestaan en kregen regelmatig te maken met discriminatie.
Het verhaal van zijn familie vertelt de andere kant van de Amerikaanse droom, waaruit eens te meer blijkt dat de Amerikaanse droom voor veel mensen een mythe is, die vaak bij een droom blijft. Maar het succes van Chávez in het helpen van landbouwarbeiders en het oprichten van een vakbond om deze groep te vertegenwoordigen is een teken dat een gewone man tot bijzondere dingen in staat is.
Als jonge man zoekt Chávez zijn heil in het leger om het zware bestaan als landarbeider achter zich te laten, maar komt hier in aanraking met dezelfde discriminatie en racisme als die hij gewend was. Hij trouwt, en wanneer hij ontslagen wordt uit het leger keert hij noodgedwongen terug naar de akkers. Chávez haatte het onrecht dat zijn familie en mede landarbeiders werd aangedaan. Als landbouwarbeiders vertegenwoordigen ze de laagste klasse van de Amerikaanse maatschappij. Duizenden mensen werkten keihard voor een magere compensatie onder slechte omstandigheden met weinig rechten en niemand die voor ze opkwam.
Migranten landarbeiders vonden een voorvechter in Chávez, die de mogelijkheden zag om een verschil te maken. Hij begint te werken voor een organisatie die sociale voorzieningen levert in Californië en ontmoet een priester die hem inspireert om te gaan lezen over activisten, zoals Muhatma Ghandi (1869-1948). Vanaf dat moment is hij ontwaakt en begint zijn legendarische activisme.
Het is de tijd van de zwarte vrijheidsstrijd, de burgerrechtenbeweging en de Vietnamoorlog. Chavez begint langzaam te werken aan de oprichting van een landarbeidersbeweging, samen met die andere beroemde vakbondsleider, Delores Huerta (1930). Ze bedienen zich met de niet-gewelddadige tactieken die ook gebruikt werden door Gandhi en Martin Luther King jr (1929-1968). Tot aan zijn dood in 1993 organiseerde Chávez stakingen, boycotts, marsen, en zijn beroemde hongerstaking om concessies af te dwingen bij de grote landbouwbedrijven en de overheid voor betere werkomstandigheden en een beter salaris voor de vele landarbeiders, met vaak een migratieachtergrond.
De United Farm Workers Union (UFW) lobbyde bij het Amerikaanse congres voor de rechten van landarbeiders. Samen met zijn volgers kwam hij in aanraking met de politie, stuitte hij op groeiend verzet van Big Argiculture, werd hij in de gaten gehouden door de autoriteiten, kon hij rekenen op doodsbedreigingen en hij belandde verschillende keren in het gevang. Chávez werd postuum met de hoogste burgerlijke eer, de Presidentiële Medaille van Vrijheid onderscheiden. Net als vele andere verzetshelden, specifiek als vakbondsleider is hij een voorbeeld voor iedereen die betere werkomstandigheden en arbeidsrechten nastreeft.
Verder lezen, kijken en luisteren:
- Cesar Chavez, 2014. (film)
- Democracy Now, www.democracynow.org/2014/1/23/cesars_last_fast_how_cesar_chavez
- Dalton, The moral vision of Cesar Chavez, 2003. (boek)
- Pawel, The crusades of Cesar Chavez, 2014. (boek)
- Bardacke, Cesar’s ghost: the decline and fall of the U.F.W., 1993. (artikel in the Nation)