Putting flavour in your ears! Raekwon a.k.a. the Chef

“Watch these rap n***** get all up in your guts. French vanilla, butter-pecan, chocolate deluxe. Even caramel sundaes is getting touched. And scooped in my ice cream truck, Wu tears it up.”

Dit is het niet mis te verstane refrein van het nummer Ice cream. Afkomstig van het debuutalbum Only built 4 cuban linx (1995) van de Amerikaanse rapper Raekwon. Bekend als lid van het gevierde hiphopcollectief Wu-Tang Clan uit Staten Island, New York. In deze regels en het verdere verloop van het nummer wordt de luisteraar overgoten met eet- en drink verwijzingen, met vaak niet te missen seksuele bijbetekenis. Vrouwelijk schoon wordt subtiel aangeduid als ‘honey’ met een ‘caramel complexion’ en ‘breath smellin’ like cinnamon’, en een houding, ‘crabby like seafood’ (snel verveelt en hard to get). Hier geen misogynie of ziekelijke mannelijkheid – iets waar rap vaak onterecht voor wordt bekritiseerd –  maar tederheid en liefkozing. Of dit ook geldt voor bovenstaand refrein laat ik aan de verbeelding van de lezer.

De voedselmetafoor

Het gebruik van (voedsel) metaforen in Amerikaanse slang is zo oud als straattaal zelf. Denk aan het gebruik van de woorden als sugar, cherry (maagdelijkheid), peaches (vrouwen) en cream (geld). Hiphopartiesten zijn niet de uitvinders van deze metaforen of het gebruik hiervan. Onder anderen Jazzartiesten gingen hen voor. Die maakten op hun beurt veel gebruik van voedselmetaforen in hun compositietitels en als het ging om de verwijzing naar drugs werden vaak specerijen als synoniem genoemd. Er bestaat geen ander muziekgenre dan hiphop waar het gebruik van slang in de teksten zo dominant is. Het is daarom niet verwonderlijk dat rappers veelvuldig gebruik maken van dit type woordspel. En een rapper met de bijnaam the Chef is het aan zijn stand verplicht, zou je zeggen.

Zijn belangrijkste alias the chef is hem aangereikt door zijn mede Wu-Tang leden. Het refereert aan het feit, dat hij het culinaire brein is van het stel, regelmatig kookt voor de heren en dat hij verzen opdient al waren het gerechten; smaakgericht, met gevoel, creatief en verfijnd. De analogie met muziek ziet hij als een gegeven. Niet alleen in zijn eigen muziek, maar ook beschouwt de rapper eten en koken als een onderdeel van de bredere hiphopcultuur en wordt binnen Wu-Tang smaakvol en voedzaam eten als iets belangrijks gezien. Er schijnen zelfs enkele leden vegetariër te zijn.

Voedselwoestijn = voedselapartheid

Raekwon (Corey Woods, 1970) groeide op in Parkhill, een buurt waarin, in zijn jeugd de voedselvoorziening slecht was en die we tegenwoordig een voedselwoestijn zouden noemen. De verwijzing naar een woestijn wordt gebruikt om een omgeving aan te duiden waar weinig tot geen betaalbaar, voedzaam en vers voedsel te verkrijgen is. Gekenmerkt door de cornerstore, waar de mensen in de buurt hun natje en droogje halen, de dichtheid van fastfoodketens en slijterijen hoog is en slechte toegang bestaat tot supermarkten of een groenteboer om producten te halen voor een degelijke maaltijd.

Dit in tegenstelling tot de zogenaamde voedseloase, in vaak witte, gegentrificeerde, welvarende buurten waar verse voedzame producten de norm zijn. Hier strijken voedselretailers graag neer vanwege de potentiële klanten met een hoger besteedbaar inkomen. Terug in woonwijken waar de onheilspellende combinatie van lage inkomens en slechte toegang tot goed voedsel een realiteit is, leidt dit onvermijdelijk tot een hogere mate aan dieet gerelateerde gezondheidsklachten – diabetes, hart- en vaatziekten en hoge bloeddruk –  met alle gevolgen van dien.

De terminologie van voedselwoestijn, oase of of zelfs moeras wordt door activisten niet als toereikend gezien. Een woestijn is een plek waar leven schaars is en dit geldt natuurlijk niet voor wijken die bewoond worden. Het dekt de lading niet, omdat het niet alle sociale elementen meeneemt, weinig zegt over achterliggende problemen van het voedselsysteem. Zodoende wordt voedselapartheid als alternatieve term aangedragen, want de gevolgen van segregatie komen duidelijk naar voren bij de analyse van deze problematiek.

De Chef

Was het niet voor zijn moeder Andrea Woods dan zou Raekwon eten en koken misschien als iets triviaals hebben gezien en was hij vermoedelijk ook slachtoffer geworden van het gebrek aan een goede voedselvoorziening. Gelukkig stond mevrouw Woods in de buurt bekend als een uitmuntende kok, die met spaarzaamheid goed wist om te gaan en voor het gezin en buurtgenoten regelmatig verschillende soulfood klassiekers wist op te dissen. Goed voorbeeld doet volgen. Koken en goed eten kreeg hij van huis uit mee en zijn kookvaardigheden mocht hij uittesten op het gezin. De gemeenschapszin was groot binnen de familie, in de buurt en onder zijn vrienden. Gezamenlijke eetmomenten zijn voor hem dan ook een uitdrukking van de liefde voor eten en verbroedering.

Raekwon kan dus koken en hecht tevens waarde aan de kwaliteit van voedingsmiddelen. Steeds vaker bezoekt hij delicatessenwinkels en is de rapper geeking out over de aan te schaffen olijfolie. Ook het gezondheidsaspect van eten ontgaat hem niet. Het beeld van wat gezond is wordt steeds helderder en is iets waar hij gaandeweg zijn leven steeds meer op is gaan letten. Gerechten moeten veel (gestoomde) groenten bevatten, maar bovenal kleur. Een variatie aan kleur op je bord staat voor een grote diversiteit aan nutriënten, waarmee een gebalanceerde maaltijd gecreëerd wordt.

Zijn bijnaam the Chef, blijkt geen misvatting. Op een abstracter niveau in zijn muziek, als eveneens, in de praktijk komt de titel hem toe. In beide gevallen zijn smaak, gevoel, techniek en uitvoering van belang. Voor een rapper met een eigen merk lambrusco (Licataa) en plannen om een restaurant te openen kan het ook interessant zijn, om in navolging van andere rappers (Snoop Dogg, Action Bronson) een kookboek te publiceren met daarin zijn brede interessante kijk op eten en koken. Wellicht is het niet voor niets dat een gelaagd gerecht als lasagne zijn favoriet is.

Verder lezen, kijken en luisteren: