Vandaag is het st. Patrick’s day! De vermeende dag, waarop de in de vijfde eeuw levende Ierse beschermheilige stierf. De heilige Patrick (385-461) wordt door de Ieren geroemd voor zijn bijdrage aan de kerstening van Ierland. Volgens de legende deed hij dit met een klaverblad in de hand om de mensen het concept van de heilige drie-eenheid (vader, zoon, heilige geest) uit te leggen.
Het feest dat bij deze dag hoort wordt niet alleen in Ierland gevierd, maar ook in andere landen. Dit komt omdat de Ierse diaspora erg omvangrijk is. Vele Ieren zijn in het verleden (met name 19de eeuw) Ierland ontvlucht vanwege de grote hongersnood (1845-1852). De politieke omstandigheden (Brits koloniaal beleid) en de grote afhankelijkheid van de aardappel had als gevolg dat de Ierse bevolking erg kwetsbaar was toen de aardappelziekte (phytophthora) Ierland bereikte en de oogsten deed falen.
Veel van deze Ieren zijn in de Verenigde Staten terecht gekomen, waar het feest doorgaans nog uitbundiger gevierd wordt dan in Ierland zelf. Er is echter een klein probleem. Omdat voor de katholieken de vastentijd is ingegaan, zouden ze zich eigenlijk moeten onthouden van het drinken van alcohol, maar de Ieren kennen een invloedrijke drankcultuur en daarom is voor deze dag een uitzondering gemaakt.
Een tweede rede, om deze uitzondering aan te moedigen is omdat het drinken van sterke drank met water, citroen en specerijen (grog) wel eens preventief zou kunnen werken tegen griepverschijnselen. Althans, dit elixer werd als preventie en remedie geïntroduceerd door de Britse marine in de 18de eeuw en gebruikt tijdens de uitbraak van de Spaanse griep pandemie uit de jaren 1918-1919.
De medische wetenschap heeft de werking hiervan nooit serieus genomen, behalve om scheurbuik (vitamine C tekort) te voorkomen. Het drinken van alcohol verlaagt alleen de lichaamstemperatuur iets, maar wordt daarentegen weer snel teniet gedaan door het extra vochtverlies.
Dankzij Covid-19 zal de dag van st. Patrick dit jaar waarschijnlijk ingetogen gevierd worden.
Happy St. Paddy’s day non the less!
Verder lezen, kijken en luisteren:
- Sexton, a little history of Irish food, 1998. (boek)
- Van der Sluis, Afhankelijk van de aardappel: de aardappel in Ireland en Engeland in de periode 1600-1845, 2014. (essay)
- Reader, Potato: a history of the propitious esculent, 2009 (boek)